साधित नामे | Shabdanchya jati in marathi

Shabdanchya jati in marathi – साधित नामे : परीक्षे मध्ये नाम व त्याचे प्रकार सोबतच साधित नामे यावर आधारित प्रश्न देखील विचारले जातात. 

साधित नामाचे एकूण तीन प्रकार पडतात. – Shabdanchya jati in marathi

1. विशेषणसाधित नाम 
2. धातूसाधित नाम 
3. अव्ययसाधित नाम 

• साधित नाम : अव्यय, धातू साधित आणि विशेषण याचा नामाप्रमाणे जर वापर केला तर त्यास साधित नाम म्हणून ओळखले जाते. 

• विशेषणसाधित नाम : विशेषणांचा जेव्हा नामाप्रमाणे उपयोग होतो तेव्हा त्यास विशेषण साधित नाम असे म्हणतात.                                                                                                                                   
• उदा. 1. श्रीमंत लोकांना फार गर्व असतो. 2. श्रीमंताला गर्व पैशाचा.                                                             
• (वरील उदाहरणात (श्रीमंत या) विशेषणाचा नामाप्रमाणे (श्रीमंताला) वापर झाला आहे. )

• धातू साधित नाम : धातूस प्रत्यय लावल्यानंतर तयार होणाऱ्या नामास धातुसाधित नाम म्हटले जाते.             
• उदा. 1. त्याचे बोलणे मनाला लागले आहे. 2. या वयात तुला असे वागणे शोभत नाही.                                     
•  (वरील उदाहरणांमध्ये बोलणे, वागणे हे धातुसाधित क्रियापद नामाप्रमाणे वापरले आहेत.)

• अव्ययसाधित नाम : कधीकधी अव्ययांचा सुद्धा उपयोग हा नामाप्रमाणेच होतो तेव्हा त्यांस अव्यय साधित नाम असे म्हणतात.                                                                                                                             
•  उदा. 1. शाळेत प्रथम आलेल्या विद्यार्थ्यांची वाहवा झाली. 2. आमचे अहो गावाला गेले.                                 
•  (वरील उदाहरणात वाहवा आणि अहो हे अव्यय असून त्याचा नामाप्रमाणे वापर झाला आहे)

There are three types of derived Noun.

1. Adjective noun
2. A metallic Noun
3. Unused noun

• Derived Nouns: When used as a noun, infinitives, dhatu derivatives and adjectives are known as derived nouns.
• Adjective nouns: When adjectives are used like nouns, they are called adjective nouns.E.g. Rich people are very proud. The rich are proud of money.(In the above example, the adjective (Shrimanta ya) is used as the noun (Shrimantala).)
• Dhatu Sadhit Noun: A Nounformed after suffixing Dhatu is called Dhatu Sadhit Noun.E.g. It is not proper for you to behave like this at an age when his speech is minded.
• Infinitive Nouns: Sometimes infinitives are also used in the same way as nouns, then they are called infinitive nouns.E.g. The students who came first to the school were applauded.Our aho went to the village (in the above example wahva and aho are infinitives and are used as nouns)

नामांचे वेगवेगळे उपयोग (Shabdanchya jati in marathi)

• सामान्य नामाचा जेव्हा एखाद्या प्राणी स्थळ किंवा व्यक्ती साठी उपयोग केला जातो तेव्हा ते सामान्य नाम विशेष नाम होते.                                                                                                                                   
• उदा. 1. मी आत्ताच नगरहून आलो.  2. आमचा बाबू कॉलेजला जातो.                                                     
• (वरील उदाहरणात नगरहून हे स्थळ आहे व बाबू हे व्यक्तीचे नाव आहे. नगरहून आणि बाबू या दोन्ही सामान्य नामांचा विशेष नाम म्हणून वापर झाला आहे)

• विशेष नामाचा उपयोग अनेक वचन म्हणून किंवा एखाद्यास उपमा देण्याकरिता होतो तेव्हा त्या विशेष नामाचे सामान्य नाम होते.                                                                                                                       
• उदा. 1. आम्हाला आजच्या विद्यार्थ्यांत सुदामा नको भीम हवेत. 2. तिच्या डोळ्यात गंगा यमुना वाहू लागल्या.
• (वरील उदाहरणात सुदामा, भीम, गंगा-यमुना या विशेष नामांचा सामान्य नाम म्हणून वापर झाला आहे)

• जेव्हा भाववाचक नामाचा वापर एखाद्या व्यक्तीकरिता केला जातो तेव्हा त्या भाववाचक नामाचा विशेष नाम होतो.                                                                                                                                       
•  उदा. 1. अभिनय गावाला गेला. 2. शांता ही माझी बहीणच आहे.                                                         
• (वरील उदाहरणात अभिनय, शांता ही भाववाचक नाम असून याचा विशेषण म्हणून वापर झाला आहे)

• भाववाचक नामाचा जेव्हा सामान्य नाम म्हणून वापर होतो.                                                                     
• उदा. जन्म मृत्यू कोणाला चुकला आहे.                                                                                           
• (वरील उदाहरणात जन्म मृत्यू हे भावाचक नाम असून त्याचा सामान्य नाम म्हणून वापर झाला आहे)

हेही वाचा>>>>नाम व त्याचे प्रकार | Naam in Marathi grammar

Different uses of Noun

• A common noun is a proper noun when it is used for an animal, place, or person. E.g. I just came from the city. Our Babu goes to college.(In the above example Nagarhun is the place and Babu is the Noun of the person. Both common Noun Nagarhun and Babu are used as proper nouns)
• A proper noun is a common noun when it is used as a plural clause or to describe someone. E.g. We want Sudama Nako Bhim in today’s students.Ganga Yamuna began to flow in her eyes.
• When a possessive noun is used for a person, the possessive noun becomes a proper noun.E.g. Abhinay went to the village.Shanta is my sister.(In the above example, Abhinaya, Shanta are emotional nouns and are used as adjectives)
• When a possessive noun is used as a common noun, e.g. Who has missed birth and death?(In the above example birth death is a relative noun and is used as a common noun)

Shabdanchya jati in marathi – प्रश्न उत्तरे १ ते ५

प्रश्न : पुढीलपैकी कोणत्या वाक्यामध्ये धातू साधित नाम आले आहे? 

1. हत्तीचे चालणे सावकाश असते 
2. गोपू काका भारावून गेले 
3. एवरेस्ट हा उंच शिखर आहे 
4. मीठ खारट असते. 

प्रश्न : “त्याचे वागणे चांगले नाही” या वाक्यातील वागणे हा शब्द वाक्यात कोणते कार्य करतो? 

1. धातू साधित नामाचे 
2. विशेषण 
3. भावाच्या नामाची 
4. क्रियापदाचे 

प्रश्न : पुढील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा : देणाऱ्याने देत जावे

1. धातू साधित नाम 
2. सामान्य नाम 
3. विशेष नाम 
4. भाववाचक नाम 

प्रश्न : “त्याची वाहवा झाली”. अधोरेखित नामांचा प्रकार ओळखा. 

1. अव्यय साधित नाम 
2. सामान्य नाम 
3. विशेष नाम 
4. धर्मीवाचक नाम 

प्रश्न : खालील चार विधानांपैकी एका विधानांमध्ये विशेष नाम सामान्य नाम प्रमाणे वापरले आहे ते ओळखा : 

1. आमच्या वर्गात तीन पाटील आहेत. 
2. तुम्हाला काही प्रश्न असेल तर विचारा 
3. त्याच्या प्रत्येक वाक्यात परंतु चा वापर असतो 
4. श्रीमंतांना गर्व फार 

Question Answers 1 to 5

Q : In which of the following sentences the noun derived from metal occurs?

1. Elephants walk slowly
2. Gopu uncle was overwhelmed
3. Everest is a high peak
4. Salt is salty.

Q : What function does the word behave in the sentence his behavior is not good in the sentence?

1. Noun after metal
2. adjective
3. In the Noun of the brother
4. of the verb

Q : Identify the type of the underlined word in the following sentence : The giver should give

1. Noun derived from metals
2. common Noun
3. special Noun
4. Meaningful Noun

Q : He was admired. Identify the type of the underlined nouns.

1. Derived nouns
2. common Noun
3. special Noun
4. Righteous Noun

Q : Identify in one of the following four statements a proper noun is used as a common noun:

1. There are three Patils in our class.
2. Ask if you have any questions
3. But is used in every sentence
4. The rich are very proud

प्रश्न उत्तरे ते ५ ते 6 | Shabdanchya jati in marathi

प्रश्न : पुढीलपैकी धातुसाधित नाम नसलेला पर्याय ओळखा? 

1. सत्य 
2. वागणे 
3. धावणे 
4. हसू 

प्रश्न : अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा : त्याचे वागणे चांगले नाही. 

1. धातू साधित नाम 
2. सामान्य नाम 
3. भाववाचक नाम 
4. विशेष नाम

प्रश्न : पुढीलपैकी कोणत्या वाक्यामध्ये विशेषण साधित नाम आहे? 

1. आंधळा मागतो एक डोळा देव देतो दोन डोळे 
2. भित्र्या माणसा पाठी ब्रह्मराक्षस 
3. नकट्या मुलीच्या लग्नात सतराशे विघ्न 
4. दृष्ट माणसांचा शेवट नेहमी वाईट होतो 

प्रश्न : ‘उदार’ या विशेषणापासून भाववाचक नाम घडविण्याकरिता खालीलपैकी कोणते प्रत्यय उपयोगात येतात? 

1. य ता 
2. इ य 
3. यो यो 
4. यापैकी नाही

Question Answers to 5 to 6

Q : Identify the non-metallic option among the following?

1. the truth
2. to behave
3. to run
4. smile

Q : Identify the caste of the underlined word : His behavior is not good.

1. Noun derived from metals
2. common Noun
3. Meaningful Noun
4. special Noun

Q : Which of the following sentences has an adjective derived noun?

1. A blind man asks for one eye, God gives two eyes
2. Brahmarakshasa behind a cowardly man
3. Seventeen hundred obstacles in the marriage of a naked girl
4. Visionary people always end badly

Q : Which of the following suffixes are used to form a possessive noun from the adjective ‘generous’?

1. This time
2. etc
3. yo yo
4. None of these

अधिक माहिती करिता येथे क्लिक करा